Aronia w Twoim ogrodzie – sadzenie, uprawa i pielęgnacja

Jedną z najbardziej wartościowych roślin, którą warto uprawiać w przydomowym ogrodzie jest niewątpliwie aronia. Słynie ona z wielu właściwości odżywczych i leczniczych, mających istotne znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu. Maleńkie owoce aronii są doskonałym źródłem witamin: A, C, E, P oraz PP. Znajdziemy w nich również spore ilości żelaza, wapnia, miedzi, jodu, boru, manganu i wielu innych składników mineralnych. Dzięki zawartości cennych składników odżywczych, aronia wykazuje pozytywny wpływ na układ krwionośny i odpornościowy. Ponadto neutralizuje wolne rodniki, chroni przed rozmaitymi infekcjami, a także chorobami cywilizacyjnymi. Kiedy sadzić aronię? Jak wygląda jej uprawa i pielęgnacja? Odpowiadamy!

Aronia – jak wygląda i skąd pochodzi?

Aronia melanocarpa, nazywana inaczej aronią czaronoowocową to gatunek krzewu należącego do rodziny różowatych. Pierwotnie pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie rośnie dziko na piaszczystych preriach. Obecnie aronia uprawiana jest na całym świecie. Początkowo była hodowana głównie jako roślina ozdobna. Dziś cieszy się szczególną popularnością ze względu na swoje owoce, które są bogactwem wielu cennych składników odżywczych. Aronia ma stosunkowo małe wymagania glebowe, nie wymaga też specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych, dzięki czemu z jej uprawą poradzi sobie każdy, nawet najmniej doświadczony ogrodnik. Do najpopularniejszych odmian aronii należy: aronia Nero, aronia Vinking, aronia Hugin oraz Galicjanka.

Aronia czarnoowocowa osiąga wysokość 2 lub 3 metrów. Ma ciemnozielone, eliptyczne liście, które jesienią przebarwiają się na pomarańczowo i czerwono, stanowiąc jednocześnie wyjątkową ozdobę ogrodu. Okres kwitnienia aronii przypada z reguły na drugą połowę maja. Z tego względu roślinie niestraszne są przymrozki. Owoce aronii wyróżniają się kulistym kształtem i intensywną, ciemnofioletową (niemalże czarną) barwą. Posiadają charakterystyczny, cierpki smak. Dzieje się tak, ponieważ w ich składzie znajdują się taniny – naturalne garbniki roślinne. Czarne jagody aronii nie nadają się do spożycia na surowo. Owoce najczęściej przetwarza się na konfitury, soki i nalewki.

Prozdrowotne właściwości aronii

Właściwości zdrowotne aronii są znane od wielu lat. Nie bez powodów to jeden z najchętniej uprawianych krzewów w naszym kraju. Jej owoce obfitują w bioaktywne związki roślinne, które mają niezwykle korzystny wpływ na nasz organizm. Ponadto są bogatym źródłem witamin: A, E, B2, B6, B9 (kwas foliowy), P (flawonoidy), i C. Ciemnofioletowe jagody aronii zawierają także szereg cennych minerałów, do których należą: potas, fosfor, magnez, żelazo, wapń, mangan, miedź, kobalt, bor oraz jod. W owocach aronii znajdują się antocyjany, fenolokwasy, pektyny, katechiny, garbniki oraz cukry. Dzięki tak bogatemu składowi, aronia zaliczana jest do grupy najzdrowszych owoców na świecie.

Regularne spożywanie aronii ma znakomity wpływ na naczynia krwionośne – pozwala je wzmocnić oraz zachować ich elastyczność. Dzięki temu nasz układ krążeniowy może sprawnie funkcjonować. Ze względu na wysoką zawartość przeciwutleniaczy, aronia chroni organizm przed wolnymi rodnikami, jednocześnie opóźniając procesy starzenia się skóry. Maleńkie, czarne jagody przyczyniają się do zmniejszenia ryzyka wystąpienia chorób cywilizacyjnych, w tym również raka. Aronia okazuje się być niezwykle skuteczna w leczeniu chorób oczu, tj. zaćma, czy jaskra. Korzystnie wpływa na układ odpornościowy, chroniąc przed drobnoustrojami.

Kiedy sadzić aronię w ogrodzie?

Podobnie, jak większość krzewów owocowych, tak również aronię sadzi się wczesną wiosną lub późną jesienią. Jeśli chodzi o ten pierwszy termin, najlepiej zrobić to na przełomie marca/kwietnia. Przed umieszczeniem sadzonki w gruncie trzeba go dokładnie oczyścić z wszelkich chwastów i zanieczyszczeń, które mogłyby utrudnić przyjęcie rośliny i tym samym opóźnić jej owocowanie. Warto też zadbać o odpowiednie przygotowanie gleby. W przypadku, gdy jest ona mało żyzna dobrze zastosować nawóz mineralny. Sadząc aronię wiosną koniecznie należy pamiętać o regularnym podlewaniu rośliny, ponieważ w tym okresie odznacza się szczególną wrażliwością na wysuszenie.

Jesienne sadzenie aronii przypada na październik lub listopad. W tym okresie gleba jest o wiele bardziej wilgotna, co zapobiega wysuszeniu rośliny. Dzień staje się krótszy, a słońce już tak intensywnie nie świeci, dzięki czemu straty wody są mniejsze. Aronia ma czas by prawidłowo się ukorzenić i wiosną wejść w stan kwitnienia. Krzewy aronii są wysoce odporne na mróz. W związku z tym nie musimy się martwić, że roślina ulegnie uszkodzeniu. Sadzonki z gołym korzeniem sadzimy wiosną lub jesienią, natomiast rośliny w doniczkach możemy z powodzeniem sadzić cały sezon wegetacyjny.

Jak prawidłowo posadzić krzew aronii?

Sadzenie aronii nie wymaga specjalnych umiejętności ogrodniczych. Z tym zadaniem bez większego wysiłku poradzi sobie każdy. Przed umieszczeniem rośliny w gruncie należy wyznaczyć odpowiednie stanowisko. Tak, jak zostało wspomniane, aronia ma niewielkie wymagania glebowe. Dobrze odnajduje się zarówno na podłożu piaszczystym, jak i gliniastym. Korzeni się bardzo płytko, dlatego można ją sadzić w miejscach, gdzie występuje wysoki poziom wód gruntowych. Aby aronia mogła obficie owocować najlepiej posadzić ją na słonecznym stanowisku. Zadowala ją również półcień, jednak owoce nie są tak soczyste i mięsiste, jak te dojrzewające w pełnym słońcu.

Mając już odpowiednie stanowisko, możemy przejść do wykopania dołka. Należy pamiętać, by zawsze zrobić to kilka cm głębiej niż były w szkółce. Aronię trzeba bardzo delikatnie wyjąć z doniczki, by nie uszkodzić żadnej z jej części, a następnie umieścić w gruncie. Pozostało już tylko zasypać korzenie rośliny, ugniatając ziemię, która znajduje się wokół pnia. Można dodatkowo usypać kopczyk z kory lub trocin. Jeśli zdecydowaliśmy się na posadzenie kilku krzewów obok siebie, musimy pamiętać o zachowaniu odpowiednich odległości – przynajmniej 1,5 metra.

Aronia – pielęgnacja i nawożenie

Aronia to krzew owocowy, który nie wymaga specjalnych zabiegów pielęgnacyjnych. Warto jednak zadbać o systematyczne przycinanie rośliny, by mogła ona prawidłowo wzrastać i wydawać mnóstwo owoców. Pierwsze przycinanie aronii zalecane jest zaraz po posadzeniu. Pędy należy skrócić o mniej więcej 1/3 ich długości. Dzięki temu roślina będzie mieć szansę lepiej się ukorzenić. W kolejnych latach poprzez przycinanie usuwa się pędy słabe, uszkodzone i krzyżujące się. Ma to na celu pobudzić aronię do lepszego wzrostu i owocowania.

Do bujnego wzrostu i obfitego owocowania aronia wymaga prawidłowego nawożenia. Jak już zostało wcześniej wspomniane, może to odbyć się jeszcze przed przeniesieniem rośliny do gruntu. Aby mogła się ona prawidłowo przyjąć często stosowany jest nawóz mineralny (fosforowy lub potasowy). Równie dobrze możemy wykorzystać nawóz naturalny – kompost, obornik bądź gnojowicę. Nawozy mineralne stosuje się tylko wczesną wiosną lub jesienią. Do nawożenia nadaje się też nawóz azotowy. Wysiewa się go wczesną wiosną, zazwyczaj jednorazowo. Kolejną i ostatnią dawkę można podać na przełomie maja/czerwca.

Krzew aronii – walory dekoracyjne

Oprócz tego, że krzew aronii rodzi niesamowicie wartościowe owoce, wyróżnia się również wspaniałymi walorami dekoracyjnymi. Wiosną roślinę zdobią piękne, białe kwiaty. Bardzo często możemy na nich zauważyć pszczoły zbierające nektar. W maju, gdy przyroda gwałtownie rozkwita, również aronia zachwyca swoim niepowtarzalnym wyglądem. Uprawiana w ogrodzie jest jego doskonałą ozdobą. Zwisające owocostany nadają przydomowej przestrzeni niepowtarzalnego uroku.

W okresie wiosenno-letnim liście aronii mają ciemnozielony kolor. Z kolei wraz z nastaniem chłodniejszych dni przybierają intensywną pomarańczowo-czerwoną barwę. Prezentuje się nad wyraz atrakcyjnie i jednocześnie wyjątkowo mocno akcentuje na nadchodzącą jesień. Wszystko to sprawia, że warto posadzić aronię na własnej działce!

Jakie przetwory można przygotować z owoców aronii?

Surowe owoce aronii idealnie nadają się na przetwory. Szczególną popularnością cieszy się sok z aronii. Jest on idealnym dodatkiem do herbaty na jesienno-zimowe wieczory. Pomaga zachować odporność oraz zwalczyć infekcje. Jak przygotować domowy sok z aronii? Jest to bardzo proste. Do dużego garnka należy wsypać owoce aronii, dodać liście, kwasek cytrynowy i cukier. Następnie zalać wodą. Gotować na delikatnym ogniu przez ok. 25-30 minut. Wyjąć liście, przecedzić sok, rozlać do słoików i gotowe!

Niemałe zainteresowanie zdobywają suszone owoce aronii. Niektórym smakują, innym nie, co nie zmienia faktu, że przynajmniej raz w życiu warto ich zasmakować. Jagody można suszyć samodzielnie w domu. Wystarczy obrać je ze skórki, umieścić na blaszce i włożyć do piekarnika nagrzanego do 70 stopni. Najlepiej robić to przy uchylonych drzwiczkach. Kiedy skórka owoców będzie pomarszczona, a miąższ sprężysty, to znak, że owoce nadają się już do jedzenia.

Podsumowanie

Wśród wielu gatunków drzew owocowych uprawianych w ogrodach na szczególną uwagę zasługuje aronia. Jej ojczyzną jest Ameryka Północna, a współcześnie jest uprawiana niemal w całej Europie. Cechą charakterystyczną krzewu aronii są ciemnofioletowe, prawie czarne owoce. Zawierają one w sobie mnóstwo cennych dla zdrowia składników odżywczych. Wspierają układ krwionośny i odpornościowy, chronią przed infekcjami oraz hamują procesy starzenia się skóry. Aronia jest niesamowicie łatwa w uprawie. Preferuje różne rodzaje gleby. Jak każda roślina, najlepiej rośnie i owocuje na stanowisku słonecznym. Ponadto zachwyca swoim wyglądem wiosną, kiedy kwitnie oraz jesienią, gdy zmienia kolor swoich liści.