Dbanie o sady wiosną – czy ma to sens? Zdecydowanie tak, bo wiosenne zabiegi przełożą się na plonowanie i wzrost drzew w dalszej części sezonu. Wcześniej należy jednak zastanowić się, kiedy podjąć konkretne działanie – przykładowo, idealny termin na wykonanie zabiegu podcinania korzeni może okazać się nie najlepszym dniem na wiosenne opryski drzew owocowych.
Regulacja wzrostu drzew
Pierwszą istotną kwestią jest kontrolowanie wzrostu drzew owocowych. Zbyt silnie rosnące drzewa często oznaczają przemienne owocowanie oraz gorszą jakość owoców. Dzieje się tak, ponieważ zagęszczone korony drzew nie mają wystarczającego dostępu do światła. Jednym z rozwiązań jest podcinanie korzeni. Jest to zabieg bezpieczny i niezwykle skuteczny. Dzięki niemu wzrost drzew w sadach jest ograniczony, co oznacza, że równowaga między wzrostem a owocowaniem zostaje zachowana. Kiedy najlepiej go wykonać? Gdy tylko zauważymy, że wzrost wegetatywny drzew jest zbyt silny. Przykładowo, jeżeli pąki kwiatowe znajdują się na końcach lub jedynie w środkowej części pędów, marzec będzie odpowiednim miesiącem na podcięcie korzeni z jednej strony rzędu.
Kolejnym sposobem na kontrolowanie wzrostu drzew jest korzystanie z dostępnych na rynku środków – regulatorów. W przypadku jabłoni można użyć regulatora wzrostu o nazwie Regalis PLUS 10 WG. Po użyciu tego środka, pędy jabłoni stają się krótsze, a liczba pąków liściowych i kwiatowych zwiększa się. Samo wykorzystanie takiego produktu nie oznacza jednak, że wzrost korzeni będzie całkowicie zahamowany. Silny wzrost drzew znów będzie zauważalny w sadach po upływie roku. Warto myśleć o takich regulatorach wzrostu jako o ulepszaczach zawiązania owoców, jednak najlepszy efekt osiągnie się przy jednoczesnym podcinaniu korzeni i korzystaniu z produktów regulujących wzrost.
By sukcesywnie regulować wzrost drzew w sadzie, warto także nacinać ich pnie piłą łańcuchową. Najlepiej jest naciąć pień z obu stron, w odległości między 25 a 30 cm. Należy wykonywać jedno nacięcie nad drugim. Aby uniknąć gromadzenia się wody w nowo powstałej szczelinie, podczas cięcia należy skierować piłę łańcuchową lekko w dół i nie głębiej niż do połowy pnia. Najlepiej będzie przeprowadzić ten zabieg na pół miesiąca przed kwitnieniem. Zabieg przeprowadzony zbyt szybko może niekorzystnie wpłynąć na jakość owoców oraz liści. Podsumowując, najlepszymi miesiącami na podcinanie korzeni drzew wczesną wiosną (w zależności od warunków pogodowych) są marzec i kwiecień.
Nawożenie i nawadnianie wiosną
Rośliny to żywe organizmy. Wymagają składników pokarmowych, jednak w odróżnieniu od zwierząt potrafią same zbudować substancje organiczne z prostych składników nieorganicznych. Zadowalają się więc wodą i składnikami mineralnymi. Mimo to dobrze jest wypełniać wszelkie “luki” w glebie nawożeniem, ponieważ sad nie jest naturalnym zbiorowiskiem roślin, lecz tworem sztucznym. Azot jest jednym z najważniejszych składników pokarmowych potrzebnych roślinom, zaraz obok potasu, boru, cynku, manganu i magnezu. Najlepszym czasem na nawożenie azotu jest początek kwietnia. Potas z kolei warto zastosować nie później niż w okresie nabrzmiewania pąków, w przypadku gdy pędy ulegną uszkodzeniom mrozowym. W okresie różowego pąka ważne jest nawożenie borem i cynkiem. Zaleca się też stosowanie manganu na etapie kwitnienia oraz magnezu po kwitnieniu.
Wiosenne opryski drzew owocowych w celu ochrony roślin
Opryski drzew owocowych to seria zabiegów, o których warto pomyśleć już wczesną wiosną. Dzięki opryskom łatwiej jest zapobiec chorobom i pojawieniu się szkodników w okresie wegetacji. Wiosenne opryski drzew owocowych najlepiej rozpocząć pod koniec lutego, zanim na drzewach owocowych pojawią się liście. Kiedy dokładnie? To zależy od fazy rozwoju roślin i od warunków pogodowych. Jeśli wykonujemy oprysk zbyt wcześnie lub zbyt późno, niestety będzie on bezskuteczny. By stosować preparaty w odpowiednim czasie, wcześniej należy obserwować rozwijające się pąki, kwiaty i liście. Pierwsze wiosenne opryski drzew owocowych należy wykonać jeszcze przed otwarciem pąków liściowych. Następne opryskiwanie drzew powinno dojść do skutku w fazie rozwoju liści. Kolejne – przed otwarciem pąków kwiatowych.
Jeżeli chodzi o warunki pogodowe – temperatura powietrza ma duży wpływ na tempo wegetacji roślin. Trzeba więc wziąć ją pod uwagę podczas wybierania odpowiedniego terminu na wykonanie oprysku. Gdy temperatura powietrza jest zbyt niska, środki ochrony roślin są mniej skuteczne. Na etykietach wykorzystywanych do oprysków widnieją informacje o zakresie temperatur (często jest to 5 – 7 C), oraz sugerowane terminy oprysków konkretnych drzew owocowych. Bezwietrzny, ciepły i pochmurny, jednak bezdeszczowy dzień będzie najlepszy, by zacząć. Opryski drzew owocowych w słoneczny mogłoby doprowadzić do poparzenia pędów. Natomiast wystąpienie deszczu zaraz po oprysku skutkowałoby zmyciem środka ochronnego.
Jako pierwszy powinien być wykonany oprysk olejowymi środkami ochrony roślin zwalczającymi zimowe szkodniki drzew owocowych. Polecanymi środkami olejowymi są preparaty Promanal 60 EC, Empular 940 EC lub Treol 770 EC – możemy zastosować je jeszcze przed pojawieniem się liści. Jedynie Empular można stosować nie tylko w okresie bezlistnym, ale także na rośliny ulistnione.
Oprysk na raka bakteryjnego warto wykonać w czasie nabrzmiewania pąków liściowych
Wiosenne opryski drzew owocowych to coś, o czym nie możemy zapomnieć, jeśli chcemy uchronić rośliny przed chorobami i szkodnikami. Drzewa owocowe są bowiem narażone choroby takie jak, chociażby rak bakteryjny. Jest to jedna z najgroźniejszych i najczęściej występujących chorób bakteryjnych, która nie oszczędza brzoskwiń, czereśni, wiśni, śliwy, moreli oraz jabłoni i gruszy. Dlatego tym bardziej trzeba zadbać o ochronę drzew jeszcze wiosną. W przypadku raka bakteryjnego świetnie sprawdza się środek Miedzian 50 WP.
Kolejną często pojawiającą się chorobą – tym razem u brzoskwiń – jest kędzierzawość liści, którą niestety łatwo przegapić. Rośliny powinny być spryskane jeszcze przed pękaniem pąków liściowych. Chorobę tę można zwalczać poprzez opryski drzew owocowych, a konkretnie liści brzoskwini, specjalnym środkiem o nazwie Syllit 65 WP. Syllit sprawdzi się nie tylko w kontekście kędzierzawości. Kolejna z chorób, czyli brunatna zgnilizna drzew pestkowych – by uchronić przed nią śliwy, wiśnie i czereśnie, należy opryskać je preparatem o nazwie Topsin M 70 WP, jeszcze w fazie białego pąka kwiatowego.
Z kolei parch jabłoni oraz parch gruszy mogą być zwalczane zarówno w okresie przed kwitnieniem (np. środkiem Kaptan 50 WP) jak i w czasie kwitnienia (np. Delan 75 WG). Jak widać, brak oprysków w odpowiednim czasie może mieć wpływ na pogorszenie jakości owoców, zmniejszenie plonowania lub całkowite zamieranie chorego drzewa. Wiosenne opryski drzew owocowych powinny być kontynuowane również przy etapie kwitnienia drzew z wykorzystaniem tych samych środków ochrony roślin, co wcześniej.
