Wraz z nadejściem pierwszych oznak jesieni na ogrodników czeka wiele ważnych zabiegów, które pozwolą zabezpieczyć rośliny przed mrozami i przygotować sad do dłuższej, zimowej przerwy. Odpowiednie zadbanie o uprawy ma ogromny wpływ na ich żywotność i plenność w kolejnych sezonach. Jak więc przygotować rośliny do nadchodzącej jesieni? Jakie prace należy wykonać, aby w nowym sezonie cieszyć się obfitującym w plony sadem i pięknym ogrodem? W dzisiejszym wpisie poznasz 9 najważniejszych zabiegów do wykonania we wrześniu!
Wrzesień w ogrodzie – 9 prac ogrodniczych we wrześniu
Choć wrzesień to czas, gdy termometry mogą jeszcze wskazywać wysokie temperatury, warto zawczasu pomyśleć o jesiennych zabiegach, przygotowujących ogród do nocnych przymrozków i nadejścia chłodniejszych dni. Wcześniej zaplanowana lista prac ogrodowych ułatwi zorganizowanie czasu przy porządkowaniu sadu i ogrodu. Przed przystąpieniem do zabiegów warto zaopatrzyć się w takie narzędzia jak sekatory, nożyce, łopatki, czy grabie, a także w sprzęty m.in. do koszenia trawy czy pielęgnacji murawy. Od czego należy rozpocząć wrześniowe prace ogrodnicze?
-
Przegląd roślin
W pierwszym kroku warto wykonać przegląd drzew, kwiatów i upraw w celu wyeliminowania porażonych gałęzi i obumarłych części roślin. Odrosty z gnilnymi plamami i białymi lub czarnymi nalotami należy bezwzględnie usunąć, gdyż mogą one świadczyć o chorobie i wpływać na kondycję innych upraw. Podczas przeglądu warto również pozbyć się słabo plennych odmian, zaplanować uprawy na przyszły sezon i przygotować na nie odpowiednie miejsca.
-
Przycinanie i formowanie drzew i krzewów
Wrzesień, ze względu na panujące nocami jeszcze niezbyt niskie temperatury, to doskonały czas na wykonanie cięcia przerzedzającego lub formującego posadzonych w ogrodzie drzew i krzewów. Zbyt późne przycinanie drzew może skutkować przemarznięciem roślin, dlatego zaleca się wykonanie zabiegu, zanim wystąpią pierwsze nocne przymrozki. W zależności od potrzeb roślin możesz jedynie skrócić ich pędy lub wykonać odważne, mocne cięcie.
Nie zapominaj także o przycięciu roślin iglastych tworzących żywopłot – dobrze wykonany zabieg może wpłynąć na zagęszczenie drzewek w przyszłym sezonie, jednocześnie zabezpieczając rośliny przed nadchodzącą zimą. Pamiętaj także, aby obficie podlać rośliny zimozielone, co pozwoli im zebrać odpowiedni zapas wody.
-
Pobranie sadzonek na wiosnę
Podczas przycinania roślin warto pobrać sadzonki pędowe z krzewów owocowych, które będzie można posadzić wiosną. Pobierając odkłady, sadzonki należy umieścić w podłożu, aby te puściły korzenie. Następnie rośliny należy przesadzić do donicy i umieścić na zimę np. w garażu. Przygotowując sadzonki ze zdrewniałych części roślin, najpierw należy włożyć je do ukorzeniacza, a po puszczeniu korzeni rośliny można umieścić w donicy wypełnionej piaskiem.
We wrześniu w słoneczne, suche dni warto także zebrać nasiona roślin jednorocznych i pozostawić je w chłodnym pomieszczeniu do wiosny. Odpowiednio przechowywane nasiona będzie można wysiać w nowym sezonie, oszczędzając na zakupie nowych roślin.
-
Koszenie trawy i pielęgnacja murawy
Początek jesieni to także doskonały moment na wykonanie aeracji, czyli napowietrzania trawnika. Zabieg wzmocni korzenie źdźbeł, poprawiając ich kondycję przed nadchodzącą zimą. Ponadto należy pamiętać o regularnym koszeniu murawy, co zapobiegnie zatrzymywaniu w podłożu nadmiaru wilgoci.
-
Zbiór owoców i warzyw
Wrzesień to miesiąc kiedy trwają zbiory owoców, m.in. gruszek, śliw, jabłek, malin, żurawiny, borówki amerykańskiej, czy brzoskwiń i moreli. Miesiąc ten obfituje także w zbiory warzyw ciepłolubnych, takich jak papryka, fasola szparagowa, dynia, cukinia, pomidory, czy ogórki. Zebrane plony warto wykorzystać w celu przygotowania sezonowych potraw lub przetworów na nadchodzące zimowe wieczory. Owoce i warzywa, które nadają się do długiego przechowywania, należy umieścić w suchym i chłodnym pomieszczeniu.
-
Porządkowanie ogrodu
Pierwsze oznaki nadchodzącej jesieni to, rzecz jasna, opadające z drzew liście, a niekiedy także i drobne gałęzie. Już we wrześniu warto poświęcić jeden dzień na uporządkowanie przestrzeni i dokładne wygrabienie obumarłych części drzew, co zapobiegnie ich gniciu wskutek jesiennej pluchy. Wrzesień to także dobry moment na przekopanie gleby w ogrodzie warzywnym w celu odpowiedniego przygotowania podłoża przed nadejściem zimy.
Wrześniowe przesadzanie roślin warto wykonać na początku miesiąca, aby sadzonki zdążyły ukorzenić się w nowym miejscu przed nadejściem zimy. Ponadto należy pamiętać, aby umieścić w domu lub garażu wszystkie rośliny doniczkowe, na które wpływ mogłyby mieć pierwsze jesienne przymrozki.
-
Opryski drzew owocowych
Jednym z ważniejszych wrześniowych zabiegów w sadzie jest wykonanie oprysku drzewek owocowych. Pod uwagę należy wziąć zarówno substancje zabezpieczające drzewa przed mrozami, jak i te chroniące sad przed popularnymi chorobami i szkodnikami, takimi jak plamistością liści, mączniakiem, czy szarą pleśnią.
-
Czyszczenie oczka wodnego
Jeśli w ogrodzie znajduje się oczko wodne, we wrześniu koniecznie wykonaj jego czyszczenie. Przede wszystkim usuń zalegający w jeziorku muł, zgniłe rośliny i zasychające kwiatostany. Warto także zadbać o zamontowanie specjalnego pływaka z grzałką, który zapobiegnie całkowitego zamarzaniu oczka zimą.
-
Sadzenie nowych drzew i krzewów
Wczesna jesień to doskonały czas na sadzenie roślin. Dobrym wyborem będą nie tylko krzewy ozdobne i rośliny cebulowe, ale także drzewka i krzewy owocowe, które w następnych sezonach wypuszczą pyszne plony. Warto jednak pamiętać, aby we wrześniu posadzić sadzonki w doniczce, gdyż rośliny z odkrytym korzeniem zwykle sadzi się w październiku.
Co można sadzić we wrześniu?
Planując jesienne sadzenie drzew, warto wcześniej zapoznać się z odmianami i ich wymaganiami stanowiskowymi. Najczęściej sadzonymi są jabłonie, grusze, wiśnie oraz śliwy, a do najchętniej wybieranych odmian zaliczamy m.in.:
- Jabłoń Oliwka Żółta – Popularna „papierówka” o drobnoziarnistym i soczystym miąższu. Odmiana ta owocuje w połowie lipca.
- Grusza Konferencja – Posiada duże i słodkie owoce, które pojawiają się pod koniec września i na początku października. Jest odmianą wytrzymałą na mróz i odporną na ataki przez choroby i szkodniki.
- Wiśnia Sabina – Wyróżnia się kulistymi i aromatycznymi owocami o słodko-kwaśnym smaku. Odmiana ta osiąga dojrzałość zbiorczą na początku lipca.
- Śliwa Węgierka – Plonuje w połowie września słodkimi, małymi owocami. Węgierka jest odmianą samopylną, dzięki czemu może rosnąć w sadzie lub w ogrodzie samodzielnie.
Do polecanych i często wybieranych krzewów owocowych sadzonych we wrześniu zalicza się:
- Borówka amerykańska Bluecrop – Cechuje się wysoką odpornością na mróz, a jej owoce są duże i słodkie. W zależności od rejonu, borówki zwykle dojrzewają w pierwszej dekadzie sierpnia.
- Jagoda kamczacka Zojka – Wyróżnia się ogromną plennością – z jednego krzewu można zebrać nawet 3,5 kilograma owoców. Zojka cechuje się dużymi i słodkimi jagodami, które dojrzewają zwykle pod koniec maja.
- Porzeczka czerwona Rolan – To holenderska, plenna odmiana, z dużymi, rosnącymi w długich gronach owocami.
- Malina Delniwa – Polska odmiana owocująca na jednorocznych pędach na początku sierpnia. Maliny są duże i słodkie, a cała roślina wyróżnia się odpornością na choroby i szkodniki.
- Agrest Mucurines – Wyróżnia się wysoką odpornością na mróz i ataki szkodników. Zielonożółte owoce tej odmiany są aromatyczne i słodko-kwaśne w smaku, doskonale nadając się do deserów i na przetwory.
Podsumowanie
Jesień zwykle wiąże się z intensywnym czasem dla ogrodników i sadowników. Poza przycięciem drzew i krzewów warto wykorzystać jesienne miesiące na uporządkowanie ogrodu i posadzenie nowych roślin. Decydując się na zasadzenie drzew lub krzewów owocowych, warto wybierać sadzonki w doniczce, dzięki czemu rośliny będą mogły z łatwością ukorzenić się w podłożu. Ważne, by dokonywać zakupu u sprawdzonych sprzedawców, zajmujących się prowadzeniem szkółki roślin, którzy dbają o prawidłowe przygotowanie sadzonek do dalszej uprawy.
