Wśród wielu różnych szkodników zamieszkujących nasze ogrody istotne miejsce zajmuje nornica ruda. I choć jest mała i niepozorna, to potrafi wyrządzić poważne szkody wśród roślin ogrodowych. Jak odróżnić ślady ich bytowania od śladów pozostawionych przez inne drobne zwierzęta? Dlaczego warto i jak można pozbyć się nornic z ogrodu? Jakie sposoby mogą wykorzystać właściciele ogrodów?
Skąd wiemy, że w naszym ogrodzie zamieszkały nornice?
Nornica ruda to niewielki gryzoń z rodziny chomikowatych, który występuje na terenie całego kraju. Ma futerko w kolorze brązowo – rudym, stąd nazwa nornica ruda. Długość jej ciała wynosi ok. 10 cm, do tego ogon o długości ok. 5 cm. Jej pyszczek wyposażony jest w długie, ostre przednie zęby, podobne do tych, które mają chomiki i myszy. Przysmakiem nornic są nasiona i owoce, kora drzew, zwłaszcza młodych oraz kłącza i liście. Obgryzają też korzenie roślin i rośliny cebulowe.
Obecność szkodników możemy stwierdzić po tym, jakie szkody powodują. Nornice drążą korytarze tuż pod wierzchnią warstwą gleby – ziemia w miejscach ich przebiegu jest zwykle spulchniona, a właściciel ogrodu z łatwością zauważy w niej dziury służące nornicom jako wyjście na zewnątrz. W odróżnieniu od kreta, nornice nie usypują kopców.
Nornica ruda ma sporo naturalnych wrogów – należą do nich ptaki drapieżne (sowa, myszołów, krukowate), lisy, kuny domowe, łasice, tchórze i oczywiście koty domowe. Problem polega jednak na tym, że drapieżniki mają do nich utrudniony dostęp, głównie ze względu na trudne do pokonania ogrodzenia. Ich populacje ponadto kurczą się, zwłaszcza na terenach zurbanizowanych. Dlatego ciężar zwalczania nornic leży obecnie na barkach właścicieli ogrodów.
Dlaczego warto się ich pozbyć z ogrodu
Zwalczanie gryzoni takich jak nornice jest istotne ze względu na powodowane przez nie szkody – nornice żywią się korą drzew (w tym drzew owocowych) i powodują ich osłabienie, wyjadają cenne cebule kwiatowe, podgryzają korzenie roślin. Problemem jest również samo drążenie tuneli, na których ziemia jest wzniesiona, a korzenie traw nie mają w tych miejscach możliwości pobierania wody i składników odżywczych z gleby.
Zagrożeniem jest również ogromna płodność nornic – w ciągu jednego roku jedna samica może wydać na świat kolejnych 20. Jeśli w okolicy brakuje ptaków drapieżnych i innych zwierząt żywiących się tymi gryzoniami, już po roku możemy mieć prawdziwą ich plagę i całkowicie zrujnowany ogród.
Jak się pozbyć nornic z ogrodu?
Wśród wielu sprawdzonych sposobów na pozbycie się nornic z ogrodu, mamy do dyspozycji:
- sposoby naturalne – użycie roślin odstraszających nornice, odstraszacze akustyczne,
- łapanie żywych nornic w tak zwane żywołapki i ich przenoszenie w inne miejsca,
- odstraszanie świecami dymnymi,
- środki chemiczne.
Omówmy więc sposoby użycia poszczególnych środków, ich zalety i wady.
Sposoby naturalne
To niezwykle szeroka gama środków, które możemy wykorzystać aby zabezpieczyć nasze rośliny przed nornicami lub pozbyć się nornic z ogrodu, zwykle bez ich krzywdzenia. Sprawdzone sposoby to przede wszystkim:
- mechaniczne sposoby ochrony roślin – zabezpiecz korę drzew cienką siatką metalową, a cebule kwiatowe sadź w specjalnych koszyczkach z tworzywa sztucznego (dostępne są w sklepach ogrodniczych,
- unikaj stosowania grubej warstwy ściółki jeśli chcesz pozbyć się nornic z ogrodu – uwielbiają pod nią buszować,
- nornice chętnie zakładają swoje kuliste gniazda w spróchniałych drzewach – pozbądź się ich z ogrodu, aby nie kusić ich obecnością małych szkodników,
- możesz wykorzystać różne gatunki roślin, których zapachu małe gryzonie nie lubią. Rośliny odstraszające nornice to: wysuszone pędy bzu pocięte na kawałki, czosnek niedźwiedzi, liście orzecha włoskiego, wilczomlecz, czarna porzeczka – jeśli zauważysz w swoim ogrodzie sieć tuneli, do każdego otworu włóż np. ząbki czosnku pospolitego lub inne wymienione wyżej rośliny,
- skuteczne może się okazać także stosowanie odstraszaczy akustycznych – możesz wykonać je samodzielnie. Odstraszacze dźwiękowe to nic innego jak na przykład nałożona na wbity w ziemię patyk puszka po napoju, która, poruszana wiatrem, wydaje nieprzyjemny dla nornic hałas. Alternatywą jest solarny odstraszacz emitujący odstraszające fale dźwiękowe i drgania. W ten sposób poradzisz sobie również z myszami polnymi i kretami,
- jeśli w okolicy bywają ptaki drapieżne, warto ustawić dla nich punkty obserwacyjne, na których będą mogły przysiąść i szukać nornic. Już sama ich obecność bywa dla tych szkodników powodem do przeprowadzki,
Jeśli planujesz stosowanie środków naturalnych, możesz wykorzystać kilka metod jednocześnie, co podnosi prawdopodobieństwo odniesienia sukcesu. Możesz także kupić w sklepie ogrodniczym preparaty naturalne zawierające na przykład olejek lawendowy, olej rycynowy, wyciąg z czosnku lub rącznika pospolitego – są skuteczne i nieszkodliwe.
Świece dymne
Świece mają postać pałeczek, które należy podpalić i umieścić we wlocie do korytarza. Wydzielający się dym odstrasza nornice. Alternatywą są świece wydzielające olej rycynowy, wyjątkowo nieprzyjemny dla gryzoni i drażniący ich układ nerwowy. To skuteczne sposoby, ale w przypadku świec dymnych należy pamiętać o szkodliwości dymu dla środowiska i innych, pożytecznych organizmów zamieszkujących ogród.
Odławianie do żywołapki
Zauważyłeś w ogrodzie powyjadane nasiona i cebule roślin, a mimo to nie chcesz robić nornicom krzywdy? Wystarczy za kilkanaście złotych kupić żywołapkę, ustawić ją tuż przy wlocie do korytarza lub wsunąć do niego i umieścić w niej smakołyk – a następnie czekać aż wejdzie do niej nornica. Łapka zamknie się za nią automatycznie, a Ty będziesz mógł przenieść zwierzaka i wypuścić w innym miejscu. To dobry sposób, ale tylko na początku inwazji, kiedy Twój ogród zasiedla jeden lub dwa gryzonie.
Preparaty chemiczne
Możesz też zdecydować się na zastosowanie środków chemicznych, które zwykle mają postać granulatu zawierającego trutkę. Ich formuła została tak opracowana, aby swoim zapachem i smakiem zachęcały gryzonie do spożycia. Ich zaletą jest skuteczność, rzeczywiście pozwalają wyeliminować gryzonie szybko i bez nakładu pracy. Wady? nie jest to humanitarne rozwiązanie. Poza tym granulki mogą spożyć również zwierzęta pożyteczne w ogrodzie (na przykład jeż) lub domowy psiak.
Podsumowanie
Już wiesz, jak wygląda nornica, jakie szkody może spowodować w ogrodzie i jak z nią walczyć za pomocą różnych sposobów. Warto zacząć od naturalnych preparatów odstraszających i od zabezpieczenia roślin tak, aby nornice nie miały łatwego dostępu do pożywienia – niewykluczone, że to wystarczy, aby na dobre wyniosły się z ogrodu.
